BEČKEREKA TVRĐAVA
Pre skoro pola milenijuma, na mestu gde se danas nalazi Gradska kuća, talasi Begeja zapljuskivali su bedeme Bečkerečke tvrdave. Podignuta je izmedu 1527. i 1528 godine, u doba kada Banat postepeno osvajaju Turci. Namena joj je bila da svojim zidinama spreči dalji upad Turaka u srednju Ugarsku. Istorijski izvori govore da je tvrđava obuhvatala prostor između Gradske kuće i današnjeg Sportskog centra „Partizan". Takođe svedočanstvo o postojanju tyndave ostavio je bivši naziv „Tvrđavska ulica", za današnju ulicu Cara Dušana. Tvrđava je u prvim decenijama svog nastanka izvesno vreme odolevala Turcima. Međutim, dolazak Mehmed-paše Sokolovića na položaj Velikog vezira dovodi do učestalijih napada Turaka. Dana 25. septembra 1551. godine Mehmed-paša se st ogromnom vojskom pojavio pred vratima Bečkerečke tvrđave. Pošto je posada koja je čuvala tvrđavu uvidela da nema nikakve izglede za pobedu, odlučila je da pregovara Istog dana tvrđava je predata Turcima, nakon čega su grad i stanovništvo bili poštedeni pljačke i uništenja.
Nakon turskog osvajanja, Mehmed-Paša Sokolović će ojačati tvrđavu i u Bečkereku podići tursko kupatilo, više dućana i nekoliko mlinova. Tokom prvog ustanka Srba protiv Turaka, 1594. godine, Bečkerek je bio na kratko oslobođen ali ubrzo se opet našao pod turskom vlašću. Odmazda nad stanovništvo je bila surova i strašna. Završetak Velikog bečkog rata (1683-1699) koji je vođen između Osmanskog carstva i koalicije država predvođene Habsburškom monarhijom, označio je kraj Bečkerečke tvrđave. Po odlukama Karlovačkog mira iz 1699. godine, utvrđenja koja su se nalazila u blizini granice morala su biti porušena. Nakon izvesnog vremena na red je došla i tvrđava u Bečkereku, koja je porušena leta 1701. godine. Pojedini ostaci tvrđave ostali su očuvani i u kasnijem periodu. Španski kolonisti koji su bili doseljavani u XVIII veku radili su na razgrađivanju ostataka tvrđave. Kasniji izvori takođe opisuju temelje nekadašnje tvrđave, u dvorištu Županijske palate. Tokom proširenja upravne zgrade Torontalske županije u Velikom Bečkereku juna 1885. godine naišlo se na nove ostatke tvrđave. Najviše podataka o tvrđavi zapisao je Jene Sentklari, koji je kasnije došao u Veliki Bečkerek, obišao i ispitao nalaze. Godinu dana kasnije napisao je knjigu „Bečkerečka tvrđava" u kojoj je obradio istorijat same tvrđave i njenih ostataka. Zapisano je da je tvrđava veoma ličila na temišvarsko utvrđenje i da je mogla primiti posadu preko 1000 vojnika. Nedaleko od mesta gde su otkriveni ostaci tvrđave krajem XIX veka, akademski slikar Viorel Flora je 2004. godine izradio mural sa prikazom bečkerečke tvrdave u zrenjaninskoj gradskoj bašti.
Preuzeto iz knjige "Price iz uspavanog grada"
Autor slike: Viorel Flora, digitalna obrada: Igor Nađalin
